Asset Publisher Asset Publisher

Listopad miesiącem pamięci

Obchodzone 11 listopada Święto Niepodległości w tym roku miało szczególny charakter ponieważ mija sto lat, od kiedy Polska odzyskała swoją państwowość. Z tej okazji leśnicy z Nadleśnictwa Janów Lubelski zapalili 100 symbolicznych zniczy na rozsianych po Lasach Janowskich grobach i pomnikach ofiar wojny.

Lasy Janowskie to teren, gdzie rozgrywały się dramatyczne wydarzenia okresu wojny i lat powojennych, po których pozostało wiele śródleśnych mogił, cmentarzy i pomników poświęconych poległym żołnierzom Wojska Polskiego, oddziałów partyzanckich oraz innym ofiarom wojny.  Jedno z najbardziej znanych tutaj miejsc to śródleśne Porytowe Wzgórze, położone niedaleko wioski Flisy, gdzie oddziały partyzanckie stoczyły bitwę z hitlerowcami w czerwcu 1944r. Znajduje się tu pomnik oraz partyzancki cmentarz, który w 1993 r. został wpisany do rejestru zabytków.  

Innym miejscem związanym ze zdobywaniem i obroną naszej wolności jest leśne uroczysko Kruczek znajdujące się nieopodal Janowa Lubelskiego, które w czasie II wojny było punktem kontaktowym partyzantów. Miejsce to cieszy się dużym sentymentem mieszkańców Janowa Lubelskiego. W 1983r. postawiono tu drewniany pomnik z umieszczonymi tablicami upamiętniającymi oddziały NOW-AK „Ojca Jana” i „Wołyniaka” oraz kalwarię, której stacje nawiązują do tragicznych lat wojny i okupacji.

Nie ma w Lasach Janowskich miejscowości, której nie dotknęłaby pacyfikacja, a lista ofiar jest bardzo długa. Dla przykładu w listopadzie 1939r. Niemcy  rozstrzelali w Momotach Górnych 19 osób, w Pikulach w 1942r. zginęło 51 osób, w Goliszowcu - 41 ofiar, w Kochanach - również 41, w Osówku -39 zamordowanych, w Kalennem - 28 osób, w Kruszynie -11 ofiar, w Janikach - 15 ofiar. Pośród pomordowanych było wielu pracowników leśnych wraz z rodzinami.Ojczyzna to ziemia i groby. Narody tracąc pamięć - tracą życie (C.K.Norwid)

Obok pomnika na Porytowym Wzgórzu i zbiorowych mogił ofiar pacyfikacji w Lasach Janowskich w bardzo wielu miejscach spotykamy skromne mogiły, krzyże i tablice, będące wyrazem heroizmu i patriotyzmu Polaków. Nie wszystkie miejsca związane z wojennymi losami tej ziemi zostały upamiętnione, ale o wszystkich o których wiemy pamiętamy jako leśnicy, dlatego zapaliliśmy tam znicze wyrażając tym samym szacunek i wdzięczność.

Jeśli Wy, Drodzy Czytelnicy odwiedzając Lasy Janowskie napotkacie mogiły, krzyże i pomniki upamiętniające ważne wydarzenia nie omijajcie ich bez chwili modlitwy i refleksji. Pomyślcie o tych, którzy niegdyś tu walczyli, mieszkali, pracowali. Ci ludzie byli często związani z lasem, mieli wpływ na jego dzisiejszy wygląd i zostawili w nim część siebie. Warto zatrzymać się w tych miejscach i przywołać pamięć o nich.

Zdjęcia: Archiwum Nadleśnictwa Janów Lubelski.